Wodniak jądra stanowi zwiększenie ilości klarownego płynu między osłonkami jądra. Wodniaki jądra mogą być wrodzone i nabyte. Wrodzone, leczone są zwykle w wieku dizecięcym chirurgicznie. Wodniaki nabyte pojawiają się na skutek zaburzenia równowagi pomiędzy wytwarzaniem płynu w osłonkach pochwowych jądra, a jego wchłanianiem.
Powstawanie wodniaków jądra może być spowodowane urazem, a także stanami zapalnymi jądra i najadrza czy nawet nowotworami jądra. Objętość wodniaka może ulegać zmianie w przypadkach niezarośnięcia wyrostka pochwowego, czyli kanału umożliwiającego komunikację płynu z jamą otrzewnową.
Powiększające się wodniaki jądra poza niekorzystnym efektem kosmetycznym mogą z czasem powodować silne dolegliwości bólowe oraz utrudniać poruszanie się. Wodniaki jadra zawsze należy różnicować z innymi patologiami, a przedewszystkim z przepuklinami mosznowymi. Przepukliną mosznową nazywamy stan w którym zawartość jamy brzusznej wyrostkiem pochwowym wpukla się do moszny (przepukliny mogą zawierać pętle jelitowe i sieć). Zwykle zawartość ta daje się odprowadzać ręcznie.
Do rozpoznania wodniaka wykorzystuje się badanie USG, które zapewnia jedoczesną ocene obu jąder. W przypadku długotrwającego procesu chorobowego, wodniak poprzez ucisk może spowodować osłabienie ukrwienia jadra, a nawet jego zanik oraz upośledzenie płodności.
Leczenie jest chirurgiczne i polega na wycięciu lub plastyce osłonek pochwowych jądra najczęściej metodą Winkelmanna lub Bergmanna.
